Feestdag voor democratie en meer aandacht voor grondrechten

De democratische rechtsorde staat onder druk. Actie is dringend nodig, schrijven Evelien Tonkens en Jelle van Buuren als leden van de adviescommissie Versterking Weerbaarheid van de Democratische Rechtsorde. De commissie doet suggesties hoe de democratie weer voor iedereen kan werken.

Artikel te lezen op Sociale Vraagstukken

Commissie Versterken Weerbaarheid Democratische Rechtsorde biedt rapport aan

De adviescommissie Versterken Weerbaarheid Democratische Rechtsorde heeft onderzoek gedaan naar polarisatie en radicalisering en het effect daarvan op de Nederlandse democratie. Met als doel om praktische oplossingen te geven om verbindingen tussen inwoner en overheid, en tussen inwoners onderling te versterken, zodat Nederland ook in de toekomst een sterke democratische rechtsorde heeft.
Vandaag hebben wij het rapport aangeboden aan het kabinet, vertegenwoordigd door de demissionair ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Hugo de Jonge, en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Karien van Gennip

We moeten het over het gezag van burgers hebben

Burgerparticipatie is een welkom alternatief voor het uitgekauwde ‘luisteren naar het volk’. De hoop is dat burgers hun medeburgers van het burgerberaad gezag toekennen. Wat is er nodig volgens de hoogleraren Evelien Tonkens en Menno Hurenkamp?

Artikel op Sociale Vraagstukken

Burgerberaad heeft niet zomaar gezag

Opiniestuk in NRC

Het gezag dat nodig is voor vrijwillige aanvaarding van moeilijke besluiten, zoals bij klimaatproblematiek, heeft een lonkend perspectief nodig en een voorstel voor een weg daarheen. De politiek zelf is nu momenteel immers weinig visionair. 

‘Millennials willen niet meer flink zijn, en dat heeft de samenleving hard nodig’

Opiniestuk in Trouw. Enkele kerngedachten op een rij:

-Met de strijd voor sociale veiligheid zijn we beland in een nieuwe fase van democratisering, die loopt van protest tegen paternalistische dokters in de jaren zestig en zeventig, en tegen seksueel geweld in de jaren tachtig en negentig, tot en met arbeidsmarktdiscriminatie van mensen met een migratie-achtergrond of een beperking in deze eeuw. De strijd voor meer egalitaire, democratische verhoudingen waarin je positie je spreekrecht niet beperkt, dringt in deze nieuwe fase door tot in de haarvaten van samenleving.

-De term sociale veiligheid brengt discriminatie, seksuele intimidatie en kwetsende taal en prestatiedruk onder één noemer. Daardoor worden we gedwongen er op een nieuwe manier naar te kijken, vertrekkend vanuit de gevoelens van degenen die ze ondergaan.

-Met de term sociale onveiligheid verschuift de definitiemacht: het is nu aan de mensen over wie de grap gaat om te bepalen of die kwetsend is. Dat kan niet meer eenzijdig door de machtige partij worden vastgesteld. Een seksistische grap of een onbesuisd gebruik van het woord slaaf is wellicht niet kwetsend bedoeld, maar kan wel zo ervaren worden. Dat is een imposante omkering van spreek- en definitiemacht.

-Bestuurders hebben de neiging om de roep om sociale onveiligheid te beantwoorden te negeren, of te beantwoorden met snelle oordelen en beleidsregels. Toen iemand klaagde over een schilderij van sigaren rokende mannen op de universiteit van Leiden werd het schilderij meteen verwijderd. Het zou beter zijn om zo’n klacht met onderzoekende gesprekken te beantwoorden (zoals daarna ook beloofd is). Met consideratie en nieuwsgierigheid voor eigen blinde vlekken.

-Emoties als je gekwetst voelen zijn geen diepere waarheid maar informatiebron voor een ethische afweging. Gevoelens komen niet uit de onderbuik maar uit de hersenen. Je kunt gevoelens bijstellen als je kennis hebt van intenties, geschiedenis en context.  En je kunt je kennis verrijken door je eigen en andermans emoties te onderzoeken. Hoe gevoeliger we zijn voor macht en ongelijkheid, des te subtieler we zien wat macht en ongelijkheid doen en wat we elkaar aandoen. En hoe opener en gelijkwaardiger gesprekken over gevoelens, gevoeligheden, macht en prestaties kunnen zijn.

Opiniestuk in Trouw te lezen achter betaalmuur (€)

Kabinet ziet potentie burgerforum voor klimaat- en energiebeleid; wil eerst met Kamer in gesprek

Mooi nieuws. De Minister van Klimaat en Energie heeft mede namens de Minister van BZK een brief aan de Kamer gestuurd waarmee opvolging wordt gegeven aan het positieve advies dat we als commissie-Brenninkmeijer begin 2021 uitbrachten omtrent klimaat- en energiebeleid.

https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2022/07/04/kabinet-ziet-potentie-burgerforum-voor-klimaat–en-energiebeleid-wil-eerst-met-kamer-in-gesprek