De zorg is mooi, belangrijk en economisch vitaal: dat mag best wat kosten

Werk in de zorg zal naar zijn aard vaak niet efficiënter kunnen, schrijft hoogleraar Evelien Tonkens. Het hoeft dan ook niet goedkoper.

Laten we de kosten van onze zorg gaan zien voor wat ze echt zijn: een bijdrage aan welvaart en aan onze economie, met zinvol werk dat het milieu relatief weinig belast. Zorguitgaven zijn geen weggegooid geld, maar belanden – net als andere uitgaven – in de economie.

Lees het opiniestuk op de website van Trouw of in pdf

Burgerberaad heeft niet zomaar gezag

Opiniestuk in NRC

Het gezag dat nodig is voor vrijwillige aanvaarding van moeilijke besluiten, zoals bij klimaatproblematiek, heeft een lonkend perspectief nodig en een voorstel voor een weg daarheen. De politiek zelf is nu momenteel immers weinig visionair. 

‘Millennials willen niet meer flink zijn, en dat heeft de samenleving hard nodig’

Opiniestuk in Trouw. Enkele kerngedachten op een rij:

-Met de strijd voor sociale veiligheid zijn we beland in een nieuwe fase van democratisering, die loopt van protest tegen paternalistische dokters in de jaren zestig en zeventig, en tegen seksueel geweld in de jaren tachtig en negentig, tot en met arbeidsmarktdiscriminatie van mensen met een migratie-achtergrond of een beperking in deze eeuw. De strijd voor meer egalitaire, democratische verhoudingen waarin je positie je spreekrecht niet beperkt, dringt in deze nieuwe fase door tot in de haarvaten van samenleving.

-De term sociale veiligheid brengt discriminatie, seksuele intimidatie en kwetsende taal en prestatiedruk onder één noemer. Daardoor worden we gedwongen er op een nieuwe manier naar te kijken, vertrekkend vanuit de gevoelens van degenen die ze ondergaan.

-Met de term sociale onveiligheid verschuift de definitiemacht: het is nu aan de mensen over wie de grap gaat om te bepalen of die kwetsend is. Dat kan niet meer eenzijdig door de machtige partij worden vastgesteld. Een seksistische grap of een onbesuisd gebruik van het woord slaaf is wellicht niet kwetsend bedoeld, maar kan wel zo ervaren worden. Dat is een imposante omkering van spreek- en definitiemacht.

-Bestuurders hebben de neiging om de roep om sociale onveiligheid te beantwoorden te negeren, of te beantwoorden met snelle oordelen en beleidsregels. Toen iemand klaagde over een schilderij van sigaren rokende mannen op de universiteit van Leiden werd het schilderij meteen verwijderd. Het zou beter zijn om zo’n klacht met onderzoekende gesprekken te beantwoorden (zoals daarna ook beloofd is). Met consideratie en nieuwsgierigheid voor eigen blinde vlekken.

-Emoties als je gekwetst voelen zijn geen diepere waarheid maar informatiebron voor een ethische afweging. Gevoelens komen niet uit de onderbuik maar uit de hersenen. Je kunt gevoelens bijstellen als je kennis hebt van intenties, geschiedenis en context.  En je kunt je kennis verrijken door je eigen en andermans emoties te onderzoeken. Hoe gevoeliger we zijn voor macht en ongelijkheid, des te subtieler we zien wat macht en ongelijkheid doen en wat we elkaar aandoen. En hoe opener en gelijkwaardiger gesprekken over gevoelens, gevoeligheden, macht en prestaties kunnen zijn.

Opiniestuk in Trouw te lezen achter betaalmuur (€)

Burgerfora kunnen de vertegenwoordiging in onze democratie wel degelijk aanvullen

Met goede afspraken zijn de risico’s van burgerberaden in te dammen.  reageert op de argumenten van Annemarie Kok in NRC.

Burgerfora zijn niet de ‘echte’ democratie maar wel de moeite van het proberen waard. Ze kunnen ons democratisch debat verbreden en verlevendigen en een meer constructieve draai geven: ze draaien niet om wat er allemaal mis is maar om we daaraan kunnen doen. Ze kunnen onderwerpen waarover binnen politieke partijen heel verschillend gedacht wordt, uit de politieke loopgraven tillen en met frisse blik bekijken. Vele landen gingen ons voor. Nu wij. Artikel lezen in NRC

De tegenmacht dat ben je zelf. Opinie in NRC

Goed idee om de bestuurscultuur te verbeteren en meer tegenmacht te organiseren, zoals nav debat over uitgelekte aantekeningen bepleit wordt.

In dit artikel enkele suggesties over hoe je dat zou kunnen doen

Stuur de marktwerking naar huis, niet het kabinet

De toeslagenaffaire roept terecht veel verontwaardiging op over een botte en vernederende belastingdienst, en wegkijkende bewindslieden en rechters. Er is een sterke roep dat het kabinet moet aftreden.  Aftreden van het kabinet zal echter de reeds dominante diagnose van de toeslagenaffaire bevestigen, namelijk dat de overheid de hoofdschuldige is. De hoofdschuldige is echter de marktwerking die malafide marktpartijen ruim baan gaf en zorgde voor een onwerkbaar toeslagensysteem. Hier de overheid toch als hoofdschuldige aanwijzen versterkt wat zich ook bij de bankencrisis van 2008 voordeed: daar waar de markt faalt, krijgt de overheid de schuld. Bij elk falen van marktwerking krijgen burgers een grotere hekel aan de overheid, daalt het vertrouwen en verzwakken de mogelijkheden voor de overheid om problemen te voorkomen. Als we in de toekomst herhaling van de problemen die de toeslagenaffaire veroorzaakte willen voorkomen, moeten we niet het kabinet maar de marktwerking naar huis sturen. Als het kabinet dat terstond doet, kan het aanblijven.

Te lezen in de papieren NRC van 5 januari of achter betaalmuur op nrc.nl